Over Landgoed Pijnenburg
Op de grens van de provincies Utrecht en Noord-Holland op de uitlopers van de Utrechtse Heuvelrug ligt het Landgoed Pijnenburg. Dit prachtige landgoed beslaat 350 hectare, bestaande uit bossen en lanen afgewisseld met weilanden. Het landgoed ligt grotendeels in de gemeente Baarn in de nabijheid van het dorp Lage Vuursche. Kleinere gedeeltes van het landgoed liggen in de gemeentes Soest, Hilversum en Zeist. Het bosgebied rond Baarn en Lage Vuursche, waar Landgoed Pijnenburg deel van uitmaakt, behoort tot de meest drukbezochte en best gewaardeerde recreatiegebieden van de provincie Utrecht. Het wordt jaarlijks ruim 2 miljoen keer bezocht en krijgt van bezoekers een gemiddeld rapportcijfers van 8,1, het hoogste in de provincie. (bezoekersonderzoek recreatiegebieden provincie Utrecht 2019 – NIPO).
Een stukje geologie
Landgoed Pijnenburg ligt grotendeels in de Laagte van Pijnenburg, een lager gelegen gebied dat gevormd is door het opstuwend ijs uit de ijstijden. De Laagte van Pijnenburg vormt de natte verbinding tussen de Eem en de Vecht en trekt als nat en lager gelegen terrein de daarbij behorende planten en diersoorten aan waaronder veel libellensoorten. Het hoogveen dat hier in het Holoceen ontstond werd in de 12e en 13e eeuw afgegraven voor turfwinning. Via de Pijnenburgergrift/Praamgracht, die ook belangrijk was voor de afwatering van deze veengebieden kon men de turf vervoeren via de Eem naar de markten van Amersfoort, Naarden en Utrecht.
Een ander, hoger gelegen gebied op het landgoed, het Hooge Erf, bevindt zich juist op 21 m NAP en is een uitloper van de stuwwal. Op deze hogere, door het ijs opgestuwde gronden, ontstonden nederzettingen. Er bevinden zich hier nog grafheuvels uit de Bronstijd (2200 – 800 v. Chr.).
Indeling
Landgoed Pijnenburg bestaat uit zeven onderdelen, die ieder een eigen karakter hebben.
De Binnenplaats (30 ha)
De Binnenplaats is de naam van het park dat rechtstreeks om het huis ligt en is in de eerste helft van de 19e eeuw en in opdracht van de toenmalige eigenaar Andries de Wilde aangelegd door tuinarchitect van Hendrik Lunteren. (1780 – 1848). Het kenmerkt zich door een serpentinevormige waterpartij met hier en daar eilanden, slingerende lanen en doorkijken. Dit is een ecologisch kwetsbaar gebied en daarom is het niet toegankelijk voor publiek.
Brandenburg (75 ha)
Brandenburg ligt aan de Baarnse kant van de Biltseweg (N234) aangrenzend aan de buitenplaats en doorlopend tot aan het terrein van Landgoed Paleis Soestdijk. Hier staat nog het gelijknamige boerenbedrijf Brandenburg, de enige boerderij die nog in bedrijf is op het landgoed. Wandelaars kunnen hier paarden en koeien zien grazen in de weilanden. Hier staan ook de vier vakantiewoningen van het landgoed. Dit gedeelte grenst tevens aan het Pluismeer (Staatsbosbeheer), een trekpleister voor watervogels en schaatsers.
Beer z’n Veld (32 ha)
Aan de overkant van de N234 in Soest ligt de Beer z’n Veld. Dit gedeelte wordt gekenmerkt door weilanden en vroegere boerderijen. Onlangs is hier langs de Wieksloot een nieuw stuk natte natuur ontwikkeld.
Hoge Erf (105 ha)
Dit terrein ligt langs de Hoge Vuurseweg en de Hilversumse Straatweg en grenst aan de gemeente Hilversum. Op het Hoge Erf vindt men behalve parkeermogelijkheid, het theehuis ’t Hooge Erf, het Klimbos Gooi-Eemland en een evenemententerrein (Feel Good TentEvent). Het Hoge Erf is de hoofdtoegang van het landgoed. Het parkeerterrein voor bezoekers en wandelaars ligt bij het Theehuis ‘t Hooge Erf, Hooge Vuurseweg 9 – 11, 3749 AB Lage Vuursche. Dit gedeelte van het landgoed bestaat uitsluitend uit bos.
De Baarnse Snip (58 ha)
Een terrein aan de overkant van het Hoge Vuurseweg richting Baarn. Ook dit terrein bestaat uitsluitend uit bosgebied.
Kievitsdal (10 ha)
Dit meest noordelijke gedeelte van het landgoed ligt in de gemeente Hilversum en bestaat ook voornamelijk uit bos.
Overbosch (12,5 h)
Dit perceel ligt in de meest zuid-westelijke hoek van de gemeente Baarn. Het bestaat uit landbouwgrond en bomen.